Netaş Ar-Ge’sinde hazırlanan bir yazılım paketi; tuşa basılıp, çatıdaki çanak aracılığıyla uydu üzerinden o dönem için müthiş bir hız olan 128 kb/s ile İngiltere Nortel’e yollandı. Karşılığında 2 milyon dolar da Netaş’ın bankadaki hesabına geldi. Bu, ekibe müthiş bir motivasyon kaynağı olmuştu. Herkes mutluydu. Tabii ki asıl mutluluk Netaş’ın toplam cirosu içinde çok da büyük bir yer tutmayan o iki milyon dolarlık başlangıç değildi. Netaşlıların sevincinde asıl etken, Türkiye tarihindeki ilk yazılım ihracatını gerçekleştirmeleri, mühendislik yetkinliklerini uluslararası çapta ispat etmeleriydi. Yıl, 1992 idi.
Birkaç ay sonra, Maliye’den Netaş’a da geldiler. Şirketi hayali ihracatla suçluyorlardı. Müfettiş konuşmasına, “Şüpheli bir durum var, bunu bir çözüme kavuşturalım” diyerek başladı. 2 milyon dolarlık ihracat yapılan malın ortada olmadığı görüşündeydi. Zira gümrükten mal çıkışı görünmüyordu. O halde bu düpedüz bir ‘hayali ihracat’tı.
Netaş, konuyu açıklayabilmek için yeni bir parti yazılım ihracatını müfettişlerle birlikte gerçekleştirdi. Öyle ki yazılımı göndermek için bilgisayarda “enter” tuşuna müfettişler bastı. Ne olduğunu anladılar ama konu bu kez de mevzuata takıldı. Mevzuata göre mallar ülkeden gümrükten geçerek çıkmalıydı. Sonunda yenilikçi bir çözüm bulundu ve 2 milyon dolar değerindeki yazılım iki manyetik banta kopyalanıp, gümrük müşavirine verildi. Ertesi gün gümrük müşaviri, bantların olduğu iki zarfla faturayı gümrük memurunun masasına bıraktı. Belge işlemini başlatan gümrük memuru, malları taşıyan kamyonları incelemek istedi. Gümrük müşaviri zarfları gösterip, ‘Kamyon yok’ dedi. İki zarfın 2 milyon dolar edemeyeceğine hükmeden memur, başvuruyu tamamlamayı reddetti. Bir sonraki aşama mahkemeye gitmekti.
Mahkemede Netaş, hayali ihracat suçlamasından beraat etti ve bantlar da resmi kabul gördü. Gümrük müşaviri, iki manyetik bantın değerinin 2 milyon dolar olduğunu gösteren mahkeme kararını alıp yine gümrüğe gitti. Bu kez de gümrük memuru, parça başı fiyat, ürün adedi ve toplam değeri yazarken zorlandı. Mevzuata göre bunlar gerekliydi. Neyse sonunda bir bantın kaç metre olduğunu ölçmeye karar verdiler. Bant başına bin metreden iki bantta iki bin metre vardı. Yani, Türkiye’nin ilk yazılım ihracatı 2 bin metre uzunluğunda ve 2 milyon dolar değerindeydi. Netaş böylece Türkiye tarihinin en yüksek katma değerli ihracatlarından birini gerçekleştirdi: Metresi bin dolarlık yazılım ihracatı.
Kaynak
Kommentare